Ομιλία Οικουμενικού Πατριάρχου κατά την χειροτονία του Αδριανουπόλεως Αμφιλοχίου

Ὁμιλία  τῆς Α.Θ.Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου
κατά τήν εἰς Ἐπίσκοπον χειροτονίαν 
τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἀδριανουπόλεως κ. Ἀμφιλοχίου
(18 Ὀκτωβρίου 2014)

Θεοφιλέστατε Ἐψηφισμένε Μητροπολῖτα Ἀδριανουπόλεως,

  «Ὁ νομοθετήσας ἡμῖν βαθμῶν καί ταγμάτων τάξιν» σε ἐκάλεσεν εἰς τόν τρίτον βαθμόν τῆς ἱερωσύνης καί σήμερον, ὁμοῦ μετά τῶν συνιερουργούντων ἀδελφῶν Ἀρχιερέων σέ χειροτονοῦμεν Μητροπολίτην Ἀδριανουπόλεως καί σε ὑποδεχόμεθα εἰς τήν χορείαν τῶν Ἱεραρχῶν τοῦ Πανσέπτου Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, τοῦθ̉ ὅπερ ἀποτελεῖ διά σε ὑψίστην τιμήν καί προνόμιον -ὡς καί διά πάντας ἡμᾶς-, νά ἀνήκωμεν δηλαδή εἰς τήν πρωτόθρονον ἅμα καί μαρτυρικήν Ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Μεγάλην Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Εἰς αὐτήν ἀνῆκες ἤδη ὅλῃ ψυχῇ καί διανοίᾳ καί καρδίᾳ καί χείλεσιν ὡς πιστός στρατιώτης αὐτῆς, νῦν δέ καθίστασαι καί ἀξιωματοῦχος της. Ἐγαλουχήθης καί ἠνδρώθης πνευματικῶς παρά Γέροντι σοφῷ καί εὐγενεῖ καί διακριθέντι διά τό ἐκκλησιαστικόν του φρόνημα καί τήν εὐλάβειαν καί ἀφοσίωσιν πρός τήν ποτνίαν Μητέρα Ἐκκλησίαν, τῷ μακαριστῷ, λέγομεν, Μητροπολίτῃ Μεγάρων καί Σαλαμῖνος κυρῷ Βαρθολομαίῳ. Ἀλλ̉ ἀσφαλῶς πολλά ὀφείλεις καί εἰς τόν ἀείμνηστον Ἀρχιμανδρίτην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου Δαμασκηνόν Κατρακούλην, ὁ ὁποῖος πλείστας ψυχάς ὡδήγησεν εἰς τόν Χριστόν καί τάς ἐστήριξεν εἰς τόν πνευματικόν των ἀγῶνα. Ἄς εἶναι, λοιπόν, αἰωνία ἡ μνήμη αὐτῶν!

  Καλεῖσαι τώρα νά διακονήσῃς τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν ἀπό τῆς θέσεως τοῦ Διευθυντοῦ τοῦ Γραφείου Ἐκπροσωπήσεως αὐτῆς ἐν Ἀθήναις, «ὀρθοτομῶν τόν λόγον τῆς ἀληθείας εἰς δόξαν τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» καί συνεισφέρων εἰς τήν ἀγαστήν συνεργασίαν Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, καί μάλιστα εἰς τάς παρούσας χαλεπάς διά τό Γένος ἡμέρας. Ἡ προσωπική πνευματική σχέσις σου μέ τόν Μακαριώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμον ἀποτελεῖ ἐχέγγυον τῆς ἐπιτυχίας τῆς ἀποστολῆς σου ταύτης, ἡ ὁποία εἶναι καί σπουδαία καί χρήσιμος. Ἀκόμη, διά τήν ἐπιτυχίαν αὐτήν ὑπολογίζομεν εἰς τήν κατάρτισίν σου τήν θεολογικήν καί νομοκανονικήν καί θύραθεν, τῆς ὁποίας δείγματα ἔχεις δώσει πολλά. Θά ζῇς καί εἰς τό ἑξῆς εἰς τήν αἰωνίαν Ἑλλάδα, τήν κοιτίδα τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς δημοκρατίας, τῆς φιλοσοφίας, ἀλλά, προτρεπόμεθά σε, κατά τό πνεῦμα καί τήν παράδοσιν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, νά ἀναπνέῃς τόν ἀέρα τῆς οἰκουμένης καί νά ἀγκαλιάζῃς ὅλον τόν κόσμον καί νά μεταδίδῃς εἰς αὐτόν τά μηνύματα εἰρήνης καί συμφιλιώσεως, ἀνοικτῶν ὁριζόντων καί πλατείας καρδίας. Δι̉ ἡμᾶς ἐδῶ εἰς τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον ὁ ὅρος οἰκουμενικός εἶναι κάτι περισσότερον ἀπό ὄνομα, ἀπό ἱστορικόν τίτλον: εἶναι κοσμοθεωρία καί τρόπος ζωῆς. «Τρόπος νά κοιτάζῃς τόν κόσμον, τό χθές καί τό αὔριον, τούς ἄλλους καί τόν ἑαυτόν σου». 

  Τοῦ λόγου ὄντος περί τοῦ ἐν Ἀθήναις Γραφείου ἡμῶν θά ἦτο παράλειψις ἐάν δέν ἀναφέρωμεν τήν μέχρι τοῦδε διακονίαν ἐν αὐτῷ τοῦ πρώτου Διευθυντοῦ του Ἱερωτάτου ἀδελφοῦ ἁγίου Περγάμου κ. Ἰωάννου, τοῦ σοφοῦ Ἀκαδημαϊκοῦ, μέ τήν πολυποίκιλον ἐπί σειράν ἐτῶν δραστηριότητα καί προσφοράν, διά τήν ὁποίαν καί τόν ἐτιμήσαμεν μόλις πρό ἡμερῶν, ὁμοφώνῳ συνοδικῇ ἀποφάσει, ἀνυψώσαντες αὐτόν ἐπαξίως εἰς Γέροντα Ἱεράρχην τοῦ Θρόνου. Εἴησαν τά ἔτη αὐτοῦ πολλά καί εὐλογημένα!

  Θεοφιλέστατε καί προσφιλέστατε ἀδελφέ,

  Ἡμετέρα Πατριαρχικῇ προτάσει καί προβλήσει, ἐξελέγης καί κατεστάθης Μητροπολίτης Ἀδριανουπόλεως, μιᾶς διακεκριμένης ἐπαρχίας τοῦ πανσέπτου τούτου Θρόνου, ἡ ἐκκλησιαστική ἱστορία τῆς ὁποίας ἀρχίζει ἀπό τόν Δ´ αἰῶνα, ἐποχήν κατά τήν ὁποίαν διέπρεψε καί ὁ οὐράνιος προστάτης σου ἅγιος Ἀμφιλόχιος Ἰκονίου. Ἡ Ἀδριανούπολις, συνδέουσα τήν Κωνσταντινούπολιν μετά τῆς λοιπῆς Εὐρώπης, ἀπέβη τό κέντρον ἐπικοινωνίας μεταξύ Ἀνατολῆς καί Δύσεως καί ἀνεδείχθη πόλις ἐμπορική καί βιομηχανική μέ χαρακτῆρα διεθνῆ καί κέντρον σημασίας στρατιωτικῆς καί πολιτικῆς. Ἐκκλησιαστικῶς ηὐμοίρησε νά διαποιμανθῇ ὑπό ἐπιφανῶν προκατόχων σου, τινές τῶν ὁποίων ἀνυψώθησαν εἰς τόν περίπυστον Οἰκουμενικόν Θρόνον, ἄλλοι δέ ἔτι ὑψηλότερον, εἰς τόν Θρόνον τοῦ μάρτυρος. Ἐνδεικτικῶς ἀναφέρομεν ἐνταῦθα τόν φιλόμουσον πρῴην Κωνσταντινουπόλεως Κύριλλον Στ´ καί τόν διάδοχόν του εἰς τήν Μητρόπολιν Ἀδριανουπόλεως Δωρόθεον τόν Πρώϊον, τόν ἀπό  Σχολαρχῶν τῆς Μεγάλης τοῦ Γένους Σχολῆς, ἕνα ἐκ τῶν ὀκτώ Μητροπολιτῶν τῶν ἀπαγχονισθέντων τήν ἡμέραν τοῦ Πάσχα ὁμοῦ μετά τοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε´.

  Ὄχι ὀλιγώτεροι ἧσαν καί οἱ λόγιοι τῆς Ἐπαρχίας σου, Θεοφιλέστατε, μέ ἐπιστέγασμα τόν πολύν Κωνσταντῖνον Καραθεοδωρῆν, τόν διδάσκαλον τοῦ Ἄϊνσταϊν. 

  Μνημονεύομεν εὐγνωμόνως ὅλους αὐτούς τούς κεκοιμημένους Ἀδριανουπολίτας καί χαιρετίζομεν καί εὐλογοῦμεν τούς ἐπιζῶντας ἐν τῷ προσώπῳ τῶν παρόντων καί συμπροσευχομένων Προέδρου καί Ἀντιπροέδρου τοῦ Φιλεκπαιδευτικοῦ Συλλόγου Ἀδριανουπόλεως ἀπό τήν νέαν Ὀρεστιάδα.

  Καί ταῦτα μέν οὕτως, ἀδελφέ Ἀμφιλόχιε,

  Ἀσφαλῶς ἤκουσες καί θά ἀκούσῃς καί πάλιν καί πολλάκις ὅτι ἡ Ἐκκλησία Κωνσταντινουπόλεως ἠμπορεῖ νά λέγεται Μεγάλη Ἐκκλησία ἀλλ̉ εἰς τήν πραγματικότητα εἶναι μικρά, εἶναι ἐξουθενημένη, εἶναι συρρικνωμένη, εἶναι ταπεινωμένη, εἶναι ἀνίσχυρος ἐμπρός εἰς ἄλλας πανισχύρους Ἐκκλησίας αἱ ὁποῖαι καί διαρκῶς τήν ἐπιβουλεύονται καί τήν ὑποσκάπτουν. Σύ, μή φοβοῦ. Διότι ἐδῶ εἶναι ἡ ἀείζωος Κωνσταντινούπολις, εἶναι ἡ Χώρα τῶν Ζώντων, τό καύχημα τῶν ζώντων, θά ἔλεγεν ὁ Φώτης Κόντογλου.  Ζοῦμε, αἰῶνες τώρα, μετά πνευμάτων δικαίων τετελειωμένων, τά ὁποῖα εἶναι παρόντα καί περιίπτανται μαζί μέ ἡμᾶς τούς ζῶντας καί περιλειπομένους  παντοῦ, εἰς τά τείχη, τούς ναούς, τίς κινστέρνες, τόν ἱππόδρομον, τά ὑδραγωγεῖα, τά παλάτια, τά μοναστήρια. Ζοῦμε ὀλίγοι καί ἀμέτρητοι. Καί μόνοι καί μετά πολλῶν. Ἀλλά πάντως ζοῦμε, «μέσον πυρός ἱστάμενοι καί μή φλεγόμενοι». 

  Εἶπε κάποιος ὅτι τό Φανάρι «σ̉ ὁδηγεῖ ἀπό τό σήμερα στό χθές κι̉ ὕστερα στό προχθές. κι̉ ὅλο πιό πίσω». Ἔρχεται ὅμως ὀ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος ὁ Β´ νά διορθώσῃ καί νά προσθέσῃ ὅτι ἡ πόλις αὐτή «δέν εἶναι μόνο παρελθόν, εἶναι καί παρόν καί κυρίως τό μέλλον. Ἡ Κωνσταντινούπολη, χάρη στήν παράδοση πού διασώζει τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἔχει ὅλες τίς προϋποθέσεις νά δώσει τό ὅραμα σέ ἕναν κόσμο πού καταρρέει». Ἐδῶ «ἠμπορεῖς νά θυμηθῇς, νά ξαναζήσῃς, νά ζήσῃς, νά ἀντλήσῃς καί, τέλος, νά ὑπάρξῃς». Διατί; Διότι ἐν Αὐτῷ  ζῶμεν καί κινούμεθα καί ἐσμέν. Ποίῳ; Ἐκείνῳ, ὁ ὁποῖος εἶπεν ὅτι ἦλθεν «ἵνα ζωήν ἔχωμεν καί περισσόν ἔχωμεν».

  Ὄντως, ὅπως θά ἔγραφεν ὁ Παῦλος πρός τούς Κορινθίους, ἐδῶ διάγομεν «ἐν ὑπομονῇ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις, ἐν πληγαῖς ... διά δόξης καί ἀτιμίας, διά δυσφημίας καί εὐφημίας ... ὡς ἀποθνήσκοντες καί ἰδού ζῶμεν». Πάντοτε ζῶμεν. Καί πάλιν πρός τούς Κορινθίους γράφει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν τά ἑξῆς: Ὁ Χριστός «εἰ ἐσταυρώθη ἐξ ἀσθενείας, ἀλλά ζῇ ἐκ δυνάμεως Θεοῦ· καί γάρ ἡμεῖς ἀσθενοῦμεν ἐν αὐτῷ, ἀλλά ζησόμεθα σύν αὐτῷ ἐκ δυνάμεως Θεοῦ».

  Ἰδού, Θεοφιλέστατε Ἐψηφισμένε, ποίας Ἐκκλησίας καλεῖσαι νά εἶσαι διάκονος καί ἐκπρόσωπος, ἀξιωματικός εἰς τό ἑξῆς ἀλλά καί πάντοτε πιστός καί πρόθυμος στρατιώτης, ἕτοιμος διδόναι λόγον παντί τῷ αἰτοῦντι περί τῆς ἐν ἡμῖν ἐλπίδος. Αὐτῆς τῆς ἐλπίδος πού μᾶς κρατᾷ ὀρθίους καί πάντοτε μέ ἀγωνιστικόν φρόνημα αἰῶνες τώρα.

  Νά εἶσαι ταπεινός, ἀξιοπρεπής, ἐκφραστής τῆς ἀρχοντικῆς εὐγενείας τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης.

  Ἐπιστρέφων ἀπό τό Φανάρι, τό σεπτόν τοῦτο Πρωτᾶτον τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Γένους, εἰς τά Μέγαρα μετάφερε τήν εὐλογίαν του εἰς τούς Μεγαρεῖς, τῶν ὁποίων ἀποικία ὑπῆρξέ ποτε τό Βυζάντιον. Χαιρόμεθα διότι συμπροσεύχεται σήμερον μαζί μας καί ὁ κ. Δήμαρχος τῶν Μεγαρέων μέ πολλούς ἐκ τῶν ἀγαπητῶν δημοτῶν του.

  Σήμερα εἶναι χαρά καί πανήγυρις διά σᾶς καί δι̉ ἡμᾶς. Διά σᾶς, διότι ἐπαξίως τιμᾶται ἕνας ἐκλεκτός συμπολίτης σας, καί δι̉ ἡμᾶς, διότι ἀποκτῶμεν ἕνα νέον Ἱεράρχην, εἰς τήν ἀξίαν, τάς ἱκανότητας καί τήν ἀποστολήν τοῦ ὁποίου πολλάς ἐλπίδας ἐναποθέτομεν. Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία ἀνακαινίζει ὡς ἀετοῦ τήν νεότητά της πορευομένη ἐν μέσῳ συμπληγάδων καί παγίδων πολλῶν.

  Καί ἰδού ζῇ! Ἀειθαλής, νεᾶνις μέ ἄσπρα μαλλιά, ἀκατάβλητος, ἑδραία καί ἀμετακίνητος εἰς τήν ἀπό αἰώνων ἕδραν της, καυχωμένη διά τά παθήματα καί τόν σταυρόν της καί διατηροῦσα ἀδούλωτον τό φρόνημα τοῦ Γένους.

  Καί τώρα, ἀδελφέ Ἐψηφισμένε Μητροπολῖτα Ἀδριανουπόλεως, εἴσελθε εἰς τά ἅγια τῶν ἁγίων διά νά λάβῃς τό πλήρωμα τῆς χάριτος. Καί εἶτα ἔξελθε διά νά κηρύττῃς, ἀπό ὑψηλοτέρας πλέον σκοπιᾶς, Χριστόν ἐσταυρωμένον καί Ἀναστάντα, Ὧι ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.