Διαίρεση και Περιεχόμενο των ΚΔ’ Οίκων του Ακαθίστου Ύμνου

Οι «Είκοσι τέσσερις Οίκοι του Ακάθιστου Υμνου», αρχές 16ου αι.

Θεόδωρος Ρόκας, Θεολόγος

Η Ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου ψάλλεται στον Όρθρο του Σαββάτου της Ε’ Εβδομάδας των Νηστειών η κατά το απόγευμα της Παρασκευής της αυτής εβδομάδας συναρμοσμένη με την ακολουθία του Μικρού Αποδείπνου, ολόκληρη κατά τις ημέρες που προαναφέρθηκαν ενώ τμηματικά κατά τις τέσσερις Παρασκευές της Μεγάλης Σαρακοστής, “εν είδει προεορτίων και μεθεόρτων” της εορτής του Ευαγγελισμού, τα οποία καταλιμπάνονται λόγω του “πένθιμου” και κατανυκτικού χαρακτήρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Αν εξεταστεί η Ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου κατά το περιεχόμενό της θα διαπιστωθεί πως τα επί μέρους τμήματα που την απαρτίζουν, δηλ. ο κανόνας της Θεοτόκου και οι ΚΔ’ Οίκοι των Χαιρετισμών της Θεοτόκου έχουν χαρακτήρα χαρμόσυνο και ευφρόσυνο προβάλλοντας συνεχώς το αίσθημα της χαράς με την επανάληψη της λέξης “χαίρε” και των φράσεων “χαίρε Κεχαριτωμένη” “χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε“, υπενθυμίζοντας έτσι το χαιρετισμό του Αρχαγγέλλου που μνημονεύει ο ευαγγελιστής Λουκάς “χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου” (Λουκ. 1,28) και προβάλλουν επίσης το μοναδικό ρόλο της Θεοτόκου στο σχέδιο της Θείας Οικονομίας και της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους.

Στην Ακολουθία αυτή επισυνάπτεται ο κανόνας της Θεοτόκου “Ανοίξω το στόμα μου“, ο οποίος διακρίνεται για το περιεχόμενο του, όπου εξιστορούνται τα γεγονότα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, της ενανθρωπήσεως του Υιού και Λόγου του Θεού, καθώς και άλλα δογματικά ζητήματα που αφορούν το πρόσωπο της Θεοτόκου και το κοσμοσωτήριο έργο του Κυρίου.

Ο κανόνας της Ακολουθίας του Ακαθίστου ύμνου “Ανοίξω το στόμα μου“, του οποίου πολλά τροπάρια απαντούν και στον κανόνα του Όρθρου της εορτής του Ευαγγελισμού είναι ποίημα του Ιωσήφ του υμνογράφου ενώ οι ειρμοί των ωδών, δηλ τα πρώτα τροπάρια, είναι γραμμένα από τον άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό.

Οι δυο αυτοί υμνογράφοι επικεντρώνονται σε τέσσερα κυρίως σημεία:

α. στις προτυπώσεις του Χριστού και της Θεοτόκου στην Παλαιά Διαθήκη,

β. στη θεότητα και την ανθρωπότητα του Ιησού Χριστού,

γ. στην προσωπικότητα και το ρόλο της Υπεραγίας Θεοτόκου στην εκπλήρωση του σχεδίου της θείας Οικονομίας και

δ. στην εν Χριστώ σωτηρία του κόσμου.

Διαβάστε τη συνέχεια