Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος: Ευαγγέλιο Κυριακής ΣΤ΄ Λουκά

του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως Ανθίμου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ' ΛΟΥΚΑ

(Λουκά η' 27-39)

Σε τέσσερεις Κυριακές μέσα στο χρόνο διαβάζονται στη θεία Λειτουργία Ευαγγέλια που περιγράφουν θεραπείες δαιμονισμένων από το Χριστό. Την Ε’ και την Ι’ Κυριακή του Ματθαίου, την ΣΤ’ του Λουκά και την Δ’ Κυριακή των Νηστειών. Είναι αλήθεια ότι δεν μας είναι συμπαθή αυτά τα αναγνώσματα αλλά η Εκκλησία γι’ αυτό ακριβώς τα επαναλαμβάνει επειδή θέλει να διαγείρει την προσοχή μας για τους πνευματικούς κινδύνους που διατρέχουμε. Υπάρχουν σήμερα γύρω μας άνθρωποι που δεν πιστεύουν στην ύπαρξη του διαβόλου και περιφρονούν τη δύναμή του. Υπάρχουν κι άλλοι που τον τρέμουν και νομίζουν ότι είναι άβουλα όντα στα χέρια του. Ούτε οι πρώτοι έχουν δίκιο, μα, ούτε και οι δεύτεροι. Αλλά είναι αλήθει αυτό που ειπώθηκε, ότι «πουθενά αλλού δεν χορεύει ο διάβολος καλύτερα, από εκεί που νομίζουν ότι δεν υπάρχει». Πολλά νέα παιδιά μας, επηρεασμένα από περιοδικά, από ηλεκτρονικά παιχνίδια τους και κινηματογραφικές ταινίες, επιδιώκουν να συνάψουν συμμαχία μαζί του, ώστε να καρπωθούν τις δυνάμεις του. Υπάρχουν και ώριμοι άνθρωποι δίπλα μας, που με τελετές και επικλήσεις σ’ αυτόν, προσπαθούν άλλοτε να ωφεληθούν κι άλλοτε να βλάψουν. Ετσι βιώνουμε μια θολή και μπερδεμένη εικόνα περί του κακού, το οποίο για την χριστιανική μας Πίστη, έχει υπόσταση. Είναι πρόσωπο. Είναι κτίσμα άυλο, με προσωπική, πνευματική υπόσταση, κατώτερη από το Θεό και ανώτερη από τον άνθρωπο. Δημιουργήθηκε από το Θεό, όπως όλα τα λογικά δημιουργήματά του, με ελευθερία βουλήσεως, και κάνοντας χρήση αυτής της ελευθερίας του, επαναστάτησε κατά του Θεού και απομακρύνθηκε από κοντά του. Στη συνέχεια, αμαυρώθηκε η εικόνα του, μίσησε κάθε τι καλό και περιφέρεται σαν λιοντάρι που ωρύεται, ζητώντας να εξοντώσει τους πάντες.  

Ο Απόστολος Παύλος μας προϊδεάζει ότι η πάλη μας με τον διάβολο δεν είναι εύκολη. Έχουμε να παλέψουμε με «αρχές και εξουσίες, με τους κυρίαχους αυτού του σκοτεινού κόσμου, με πονηρά πνεύματα που βρίσκονται ανάμεσα στη γη και στον ουρανό». Όσοι ενδιαφέρονται, μόνο με επιστημονικές μεθόδους και οικονομικά μέσα, να βελτιώσουν τις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων, βρίσκουν μπροστά τους εμπόδια μόνο ψυχολογικά και παιδαγωγικά. Όμως, η Εκκλησία που ενδιαφέρεται να «μορφώσει Χριστόν» στις καρδιές των ανθρώπων, να αναδείξει αγίους, που όχι απλώς θα πετύ-χουν στο βίο αλλά θα σωθούν στην αιώνια ζωή, η Εκκλησία, λοιπόν, αναζητεί βαθύτερα τις ρίζες τις κακίες για να είναι πιό δραστικά τα μέσα καταπολέμησής της. Αποδεικνύει ότι ο διάβολος είναι «ο κοσμοκράτορας του αιώνος τούτου». Δεν είναι αόριστα η αφηρημένη έννοια του κακού, είναι το «αντίδικο», το «αντικείμενο» πρόσωπο του Σατανά, όχι με φυσικές και ηθικές δυνάμεις, αλλά με πνευματικές και υπερφυσικές, που εχθρεύονται όχι μόνο την τάξη της γης αλλά και του ουρανού. Γι’ αυτό και τα μέσα με τα οποία τον πολεμά η Εκκλησία δεν είναι ψυχολογικά ή παιδαγωγικά, αλλά είναι κυρίως πνευματικά. Ο πονηρός δεν καταπολεμείται με τον εθισμό και την άσκηση, δεν παλεύεται με τη δύναμη της θελήσεως και του ορθού λόγου αλλά με τη θεία Χάρη. Η Χάρη του Θεού, όταν έλθει στον άνθρωπο, τότε καθαρίζει, φοβερίζει, ενισχύει και κάνει ανίκητες τις πνευματικές και ηθικές δυνάμεις του ανθρώπου. Ακόμα και τις πιό φυσικές, ασθενικές του δυνάμεις. Απαραίτητη προϋπόθεση της δυναμικής αυτής, που μπορεί να εκμεταλλευτεί ο άνθρωπος, είναι η Πίστη του, η οποία δυναμώνει τη σκέψη του, τη θέλησή του και το συναίσθημά του και τον καθιστά ικανό να νικήσει ολοκληρωτικά το διάβολο.

Τ

ο βασικό στη σημερινή ευαγγελική περικοπή είναι ο διάλογος μεταξύ του Ιησού Χριστού και της στρατειάς των πονηρών πνευμάτων, εξ ονόματος των οποίων μιλάει ο ασθενής. Ο διάλογος αυτός, δίνει σαφή μαρτυρία και απόδειξη περί του διαβόλου ως προσώπου και όχι ως προσωποποιήσεως του κακού. Συγχρόνως στο διάλογο βρίσκουμε έμμεση απόδειξη περί της θεότητος του Ιησού Χριστού. Το πονηρό πνεύμα μιλάει δια του ανθρώπου, όταν βλέπει τον Ιησού και φωνάζει «Τί δουλειά έχεις εσύ μέ μένα, Ιησού, Υιέ του ύψιστου Θεού; Μήπως τάχα ήρθε η ώρα μου;». Ο ευαγγελιστής Ματθαίος προσθέτει: «...ήρθες να μας βασανίσεις πριν την ώρα μας;»

Αυτή η κραυγή αγωνίας των δαιμόνων, επιβεβαιώνει το λόγο του αποστόλου Ιακώβου ότι «και τα δαιμόνια πιστεύουν και φρίττουν». Ο διάβολος είναι πνεύμα και γνωρίζει με υπερφυσικό τρόπο όσα δεν μπορεί να γνωρίζει ο άνθρωπος. Γνωρίζει ο διάβολος τί τον περιμένει, αν και δεν μετανοεί. Δεν γνωρίζει όμως την ημέρα και την ώρα της κρίσεως την οποία ξέρει μόνο ο Θεός Πατέρας, ούτε οι άγιοι άγγελοι την γνωρίζουν, πολύ περισσότερο οι δαίμονες. Είναι απολύτως βέβαιος ο διάβολος, ότι στην τελική κρίση τον περιμένει βασανισμός. Βλέπει μπροστά του αυτόν που θα κρίνει «ζωντανούς και νεκρούς». Η πνευματική εξουσία του Χριστού είναι ανασφισβήτητη. Μπροστά του γονατίζει κάθε εξουσία «ουράνια, επίγεια και υποχθόνια».

 Αγαπητοί μου,

Καταλαβαίνουμε από τον διάλογο του σημερινού Ευαγγελίου ποιά είναι τα όρια του κακού και ποιές η δυνατότητές του. Το βέβαιο είναι ότι υπάρχει. Η εξουσία του είναι σκληρή. Έχει τη δυνατότητα να πειράζει τον άνθρωπο, δεν του επιτράπηκε, όμως, να παίρνει ζωή ανθρώπου. Κύριος της ζωής και του θανάτου είναι μόνο ο Θεός. Μισεί τον άνθρωπο και την δημιουργία του Θεού. Φίλος του ανθρώπου δεν μπορεί να γίνει. Καλό δεν μπορεί να κάνει. Μόνο η κακία καθορίζει τις πράξεις του. Δεν γνωρίζει το μέλλον του ανθρώπου, εκτός από όσα αποκάλυψε ο Χριστός για τα έσχατα, που θα είναι και η τελική καταδίκη του, όχι επειδή θα τον τιμωρήσει ο Θεός αλλά επειδή ο ίδιος θα παραμείνει αμετανόητος μέχρι τέλους. Αυτή η αμετανοησία είναι το χαρακτηριστικό του γνώρισμα. Αυτήν προσπαθεί να εμφυτεύσει και στους ανθρώπους. Μπροστά στο Χριστό, φρίττει και τρέμει. Ο άνθρωπος μπροστά στον διάβολο είναι αδύναμος. Μόνος του ο άνθρωπος δεν μπορεί να αποφύγει τις πλεκτάνες του διαβόλου. Χρειάζεται να συνεργαστεί με το Θεό και να αντλήσει από την παντοδυναμία του. Τότε, μόνο τότε, ο άνθρωπος γίνεται ικανός να «πατήσει πάνω σε φίδια και σε σκορπιούς, χωρίς τίποτε να μπορεί να τον βλάψει».

Πόσο πλανώνται, σήμερα, οι άνθρωποι, όταν νομίζουν ότι θα βοηθηθούν από τον σατανά, προκειμένου να επιτύχουν κάτι στη ζωή τους!

Πόσο πλανώνται όταν πιστεύουν ότι θα απαλλαγούν εύκολα απ’αυτόν, όταν το θελήσουν! Ο διάβολος όταν κάποτε συμμαχήσει με άνθρωπο, δεν τον αφήνει εύκολα. Τον οδηγεί στην εξόντωση. Η συμμαχία μαζί του, δεν γίνεται δύσκολα, γίνεται ανεπαίσθητα και γρήγορα. Κάθε φορά, που ξεχνάμε ή περιφρονούμε τις εντολές του Ευαγγελίου, κάθε ακοινώνητη πράξη μας, κάθε αποστασία μας από τα Μυστήρια της Πίστεως, κάθε σύμπραξή μας με ανθρώπους δικούς του (μέντιουμ κλπ.), κάθε αμετανόητη στάση και πράξη μας, οδηγεί σύνολη την ύπαρξή μας στα νύχια του διαβόλου. Για να ξεφύγουμε από την καταστροφική επιρροή του, θα χρειαστεί αναζωπύρωση του βαπτίσματός μας, θα χρειαστεί καλλιέργεια των χαρισμάτων του Χρίσματος, θα χρειαστεί μετάνοια, εξομολόγηση, Κοινωνία του σώματος και του αίματος του Χριστού. Θα χρειαστεί η δεδομένη και υπάρχουσα πλούσια αγάπη του Θεού να συναντήσει την μετανοημένη επιστροφή του ανθρώπου. Το εύχομαι και προσεύχομαι γι αυτό.