"Το πάθος του μοναχού"

του Στέφανου Γ. Δορμπαράκη

Η καμπάνα μόλις είχε σημάνει για το κάλεσμα των μοναχών στην εωθινή ακολουθία. Ο μοναχός Ησύχιος για ακόμη μία φορά έμπαινε με αρκετή δυσκολία στο καθολικό του ναού σέρνοντας, όπως συνήθιζε άθελά του τα τελευταία χρόνια, τα λεπτοκαμωμένα γερασμένα πόδια του προκαλώντας έτσι την αναστάτωση των περισσοτέρων μοναχών. Ορισμένοι τον κοίταξαν περιφρονητικά. Άλλοι δεν καταδέχτηκαν ούτε το βλέμμα τους να του ρίξουν, αρκούμενοι στο να μουρμουρίζουν κάτι μέσα από τα δόντια τους. 

Δεν ήταν αυτή όμως η κύρια αιτία αναστάτωσης. Εκείνο που προκαλούσε περισσότερο τους άλλους μοναχούς ήταν η έντονη μυρωδιά του τσιγάρου που αναδυόταν από τα βρωμισμένα ράσα του και από τη λευκοκιτρινισμένη γενειάδα του. Δεν μπορούσαν να ανεχτούν οι εν Χριστώ αδελφοί του ότι καλόγερος τέτοιας μεγάλης ηλικίας – ογδόντα τεσσάρων ετών και με έκδηλα τα σημάδια της φθοράς του χρόνου πάνω του – ήταν μπλεγμένος μ’ ένα τέτοιο πάθος, που οδηγούσε κάποιους πιο ασθενείς στη συνείδηση να ξεπερνούν τα όρια της αποστροφής του και να φτάνουν μερικές φορές στον εμπαιγμό και την προσβολή του προσώπου του. 

Τι κι αν που ο Ησύχιος ήταν από τους παλαιοτέρους στο μοναστήρι; Η βρωμιά που άφηνε πίσω του είχε κάνει πολλούς όχι μόνο να μην τον αποδέχονται, αλλά και να μην τον σέβονται καθόλου. 

Εκείνος δεν μιλούσε ποτέ. Έβλεπε την όλη ατμόσφαιρα γύρω του, έσκυβε το κεφάλι, ψιθύριζε προσευχές και… έδινε ευχές. Είχε καταφέρει σ’ ένα βαθμό να κάνει βίωμα ό,τι έλεγε το όνομά του.

 Κανείς βεβαίως δεν γνώριζε την πραγματική ζωή και τον μεγάλο αγώνα που έκανε καθημερινά. Ούτε καν και ο νέος ηγούμενος του μοναστηριού, ο οποίος από παλιά τον κρατούσε σε κάποια απόσταση, κι όταν έγινε ηγούμενος απορροφήθηκε από τα διοικητικά βαριά καθήκοντά του. Μη γνωρίζοντας μάλιστα την πνευματική κατάστασή του, θεωρούσε καλό να κρατά «διακριτική» στάση απέναντί του, με σεβασμό μεν προς το γήρας του, αλλά και με την ενδόμυχη προσμονή, που δεν ήθελε ούτε στον εαυτό του να την ομολογήσει, πότε θα αναχωρήσει από τον κόσμο αυτόν για να γλιτώσει από τις πιέσεις και τα σχόλια των άλλων μοναχών. 

ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΔΑΧΕΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΣΙΛΟΥΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΘΩΝΙΤΟΥ (+ 24 Σεπτ. 1938)

1866-1938

ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΔΑΧΕΣ

ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΣΙΛΟΥΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΘΩΝΙΤΟΥ

*    Αν ένας λαός ή μία πολιτεία υποφέρουν, τότε πρέπει να μετανοήσουν οι πάντες κι ο Θεός θα τα εξομαλύνει όλα προς το καλό.
* Όποιος δεν αγαπά τους εχθρούς, σ' αυτόν δεν έχει κατοικήσει ακόμη η χάρις του Θεού.

* Αφόρητη είναι η ζωή χωρίς αγάπη για τον Θεό. Σκότος και ανία για την ψυχή. Όταν όμως έλθει η αγάπη, τότε είναι αδύνατο να περιγραφεί η χαρά της ψυχής.

* Όποιος γνώρισε την αγάπη του Θεού, αυτός αγαπά όλον τον κόσμο και ποτέ δεν μεμψιμοιρεί, γιατί η πρόσκαιρη θλίψη για τον Θεό προκαλεί αιώνια χαρά.

* Ας ταπεινώσουμε τον εαυτό μας, και ο Κύριος θα δώσει να γνωρίσουμε την δύναμη της προσευχής του Ιησού.

* Ψυχή που αγαπά τον Κύριο δεν μπορεί να μην προσεύχεται, γιατί την έλκει προς Αυτόν η χάρη που εδοκίμασε στην προσευχή.

*  Αν κανείς προσεύχεται στον Κύριο και σκέφτεται άλλα πράγματα, τότε ο Κύριος δεν εισακούει αυτού του είδους την προσευχή.

*  Ή αδιάλειπτη προσευχή προέρχεται από την αγάπη και χάνεται εξ αιτίας της κατακρίσεως, της αργολογίας και της ακράτειας.

* Τέτοιος είναι ο παράδεισος του Κυρίου. Όλοι θα βρίσκονται μέσα στην αγάπη και από την κατά Χριστόν ταπείνωση όλοι θα χαίρονται να βλέπουν τους άλλους ανώτερούς τους. Η ταπείνωση του Χριστού κατοικεί στους μικρότερους κι αυτοί χαίρονται που είναι μικροί.

*  Για να σωθείς είναι ανάγκη να ταπεινωθείς. Για τον υπερήφανο, και με τη βία να τον βάλεις στον παράδεισο, κι εκεί δεν θα βρει ανάπαυση, γιατί δεν θα είναι ικανοποιημένος και θα λέγει: «Γιατί δεν είμαι εγώ στην πρώτη θέση;»

*  Η ψυχή του ταπεινού μοιάζει με πέλαγος. Ρίξε μια πέτρα στο πέλαγος. Θα ταράξει για λίγο την επιφάνεια και μετά καταδύεται αμέσως στα βάθη. Έτσι καταβυθίζονται στην καρδιά του ταπεινού οι θλίψεις, γιατί η δύναμη του Κυρίου είναι μαζί του.

* Ή υπερηφάνεια καίει σαν την φωτιά κάθε καλό, ενώ η κατά Χριστόν ταπείνωση είναι γλυκεία και δεν περιγράφεται. Κι αν το ήξεραν αυτό οι άνθρωποι, τότε όλη η οικουμένη θα σπούδαζε αυτήν την επιστήμη.

"Η αληθινή ελευθερία" - ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον Όσιο Σιλουανό τον Αθωνίτη (Μέρος 5ο)

Με την ευκαιρία της εορτής του Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου, που εορτάζει την 24η Σεπτεμβρίου, ενός Αγίου που έζησε και εκοιμήθει τον προηγούμενο αιώνα (+1938), θα παρουσιάζουμε τις ημέρες αυτές σύντομα αποσπάσματα από τα γραπτά του, όπως αυτά μας τα διέσωσε ο οσιακής βιοτής Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο βιβλίο του "Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης", έκδοση της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας (έκδοση 16η, 2015)

5ο Απόσπασμα

"Η αληθινή ελευθερία"

σελ. 419
(πατήστε στο κείμενο για μεγαλύτερη προβολή του)

"Η Χάρη του Θεού θα σε διδάξει" - ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον Όσιο Σιλουανό τον Αθωνίτη (Μέρος 4ο)

Με την ευκαιρία της εορτής του Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου, που εορτάζει την 24η Σεπτεμβρίου, ενός Αγίου που έζησε και εκοιμήθει τον προηγούμενο αιώνα (+1938), θα παρουσιάζουμε τις ημέρες αυτές σύντομα αποσπάσματα από τα γραπτά του, όπως αυτά μας τα διέσωσε ο οσιακής βιοτής Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο βιβλίο του "Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης", έκδοση της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας (έκδοση 16η, 2015)

4ο Απόσπασμα

"Η Χάρη του Θεού θα σε διδάξει"

σελ.449
(πατήστε στο κείμενο για μεγαλύτερη προβολή του)

"Παιδική απλότητα και Ταπείνωση". - ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον Όσιο Σιλουανό τον Αθωνίτη (Μέρος 3ο)

Με την ευκαιρία της εορτής του Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου, που εορτάζει την 24η Σεπτεμβρίου, ενός Αγίου που έζησε και εκοιμήθει τον προηγούμενο αιώνα (+1938), θα παρουσιάζουμε τις ημέρες αυτές σύντομα αποσπάσματα από τα γραπτά του, όπως αυτά μας τα διέσωσε ο οσιακής βιοτής Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο βιβλίο του "Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης", έκδοση της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας (έκδοση 16η, 2015)

3ο Απόσπασμα

"Παιδική απλότητα και Ταπείνωση"

σελ.353
(πατήστε στο κείμενο για μεγαλύτερη προβολή του)

"Όποιος δεν αγαπά τους εχθρούς, δεν θα μπορέσει να γνωρίσει τον Κύριο". - ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον Όσιο Σιλουανό τον Αθωνίτη (Μέρος 2ο)

Με την ευκαιρία της εορτής του Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου, που εορτάζει την 24η Σεπτεμβρίου, ενός Αγίου που έζησε και εκοιμήθει τον προηγούμενο αιώνα (+1938), θα παρουσιάζουμε τις ημέρες αυτές σύντομα αποσπάσματα από τα γραπτά του, όπως αυτά μας τα διέσωσε ο οσιακής βιοτής Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο βιβλίο του "Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης", έκδοση της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας (έκδοση 16η, 2015)

2ο Απόσπασμα

Όποιος δεν αγαπά τους εχθρούς, δεν θα μπορέσει να γνωρίσει τον Κύριο.

σελ. 346
(πατήστε στο κείμενο για μεγαλύτερη προβολή του)

"Η Αγάπη του Θεού και η Ελευθερία του ανθρώπου" - ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον Όσιο Σιλουανό τον Αθωνίτη (Μέρος 1ο)

Με την ευκαιρία της εορτής του Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου, που εορτάζει την 24η Σεπτεμβρίου, ενός Αγίου που έζησε και εκοιμήθει τον προηγούμενο αιώνα (+1938), θα παρουσιάζουμε τις ημέρες αυτές σύντομα αποσπάσματα από τα γραπτά του, όπως αυτά μας τα διέσωσε ο οσιακής βιοτής Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο βιβλίο του "Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης", έκδοση της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας (έκδοση 16η, 2015)

1ο Απόσπασμα

Ένα συγκλονιστικό κείμενο για την Αγάπη του Θεού και την Ελευθερία (Αυτεξούσιο) του Ανθρώπου.

(Σημ.: όπου στο κείμενο αναφέρεται η λέξη 'Γέροντας', εννοείται ο Άγιος Σιλουανός)

σελ. 132

(πατήστε στο κείμενο για μεγαλύτερη προβολή του)

Ο Μεγαλομάρτυς Άγιος Νικήτας (15 Σεπτεμβρίου)

του Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δορμπαράκη

«Ο άγιος Νικήτας έζησε επί της βασιλείας Κωνσταντίνου του Μεγάλου. Γεννήθηκε και ανατράφηκε στη χώρα των βαρβάρων Γότθων, πέραν του Ίστρου ποταμού. Είχε επικοινωνία με τους βαρβάρους, αλλά ήταν χριστιανός, καταγόμενος από  καλή και πλούσια γενιά. Συνελήφθη από τον άρχοντα των Γότθων Αθηνάριχο, λόγω της πίστεώς του στον Χριστό, και αφού τον βασάνισαν σκληρά κτυπώντας τον, τον έριξαν στη φωτιά, οπότε και τελειώθηκε».

Ο άγιος Νικήτας ανήκει σ’  εκείνους τους μάρτυρες που μπορούν να χαρακτηριστούν «πυρφόροι νικηφόροι», δεδομένου ότι τελειώθηκε, όπως λέει το συναξάρι του, μέσα από τη φωτιά. Είχε την ίδια εμπειρία με τους αγίους τρεις παίδες της Παλαιάς Διαθήκης, την ίδια εμπειρία με τον άγιο Πολύκαρπο Σμύρνης και με πλήθος άλλων αγίων μαρτύρων, με τη διαφορά ότι ο Θεός μέσα στις ανεξερεύνητες βουλές Του δεν τον έσωσε από αυτήν, αλλά επέτρεψε η φωτιά να γίνει το μέσον της τελείωσής του και δι’  αυτής να οδηγηθεί στον δροσισμό  του Παραδείσου. Και γι’  αυτόν γράφηκε το «διήλθομεν διά πυρός και ύδατος και εξήγαγες ημάς εις αναψυχήν». Τώρα χαίρει στεφανωμένος, ευρισκόμενος στη θριαμβεύουσα Εκκλησία μαζί με τους άλλους μάρτυρες του Κυρίου, αναπαυμένος σαν σε γαλήνιο όρμο, πρεσβεύοντας πια εν αγάπη για εμάς που χειμαζόμαστε ακόμα στην τρικυμιώδη θάλασσα της εδώ ζωής. «Όλμω γαληνώ προσωρμίσθης, αναπαυσάμενος των πόνων, και στεφανηφόρος χορεύεις εν Παραδείσω, μετά Μαρτύρων Χριστού». Ο υμνογράφος μάλιστα λαμβάνει και πάλι την αφορμή να υπενθυμίσει ότι η λαμπρότητα των ενδυμάτων  του, κατά συμβολικό βεβαίως τρόπο, οφείλεται στο ερυθρό χρώμα των αιμάτων του. Το αίμα του ύφανε τον έντιμο χιτώνα του. «Τους αικισμούς υπέμεινας στερρώς, και χιτώνα τον έντιμον, μαρτυρικώς ενδέδυσαι, εκ σων αιμάτων υφαινόμενον».

Η ομιλία του Μητροπολίτη Σμύρνης Βαρθολομαίου κατά την χειροτονία του

Η ομιλία του Μητροπολίτη Σμύρνης Βαρθολομαίου κατά την χειροτονία του.

VIDEO: πατήστε εδώ

ΚΕΙΜΕΝΟ: πατήστε εδώ

Η ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη στην χειροτονία του Μητροπολίτη Σμύρνης Βαρθολομαίου (κείμενο και Video)

Η ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη στην χειροτονία του Μητροπολίτη Σμύρνης Βαρθολομαίου.

VIDEO: πατήστε εδώ

ΚΕΙΜΕΝΟ: πατήστε εδώ

"Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η επόμενη ημέρα"

του Μητροπολίτου Γαλλίας Εμμανουήλ

Από την "Καθημερινή"

Σχεδόν πενήντα χρόνια προετοιμασίας για μία Σύνοδο της οποίας το σχήμα παραμένει κρυφό για περισσότερο από μία χιλιετία, όχι μόνο από την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τον 15ο αιώνα, ή ακόμα από το σχίσμα του 1054 μεταξύ της Ανατολικής και της Δυτικής Εκκλησίας, αλλά ήδη από τις μεγάλες Οικουμενικές Συνόδους, οι οποίες σφυρηλάτησαν στους πρώτους αιώνες της Εκκλησίας το περιεχόμενο της πίστης μας. Σίγουρα, τα θέματα με τα οποία καταπιάστηκαν στην Κρήτη από 16 έως 26 Ιουνίου 2016 οι σχεδόν 350 συνοδικοί πατέρες δεν ήταν δογματικά, με την έννοια του ορισμού του δόγματος, αλλά ουσιαστικά πήγαζαν από μια διπλή αιτία: την είσοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο και την υπόσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε ένα πλαίσιο παγκοσμιοποίησης.

Αυτή η διπλή προβληματική – (μετα-)νεωτερισμός και παγκοσμιοποίηση–, η οποία αποτέλεσε τη βάση των εργασιών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, αποκαλύπτει τον έντονο αντίκτυπο που η ορθοδοξία σε παγκόσμιο επίπεδο φέρει σήμερα για την έννοια της μετάληψης, όχι μόνο όσον αφορά το θείο και το ανθρώπινο ή ακόμα και την εκκλησιολογία της, αλλά κυρίως αναφορικά με τη σωστή σχεσιακή διάσταση του μυστηρίου της εκκλησίας, εξετάζοντας τον δεσμό που ενώνει σήμερα τις Ορθόδοξες Εκκλησίες μεταξύ τους, τον ιστό που η ορθοδοξία ύφανε με άλλες εκκλησίες και χριστιανικά δόγματα, καθώς και τον δεσμό του χριστιανισμού της Ανατολής με τον σύγχρονο κόσμο.

Αυτοί οι τρεις άξονες έχουν αποδείξει τη σημασία τους, αφού αποτέλεσαν το αντικείμενο έντονων συζητήσεων κατά τη διάρκεια της οριστικοποίησης των οκτώ εγγράφων στα οποία κατέληξε η Σύνοδος: 1. Η σημασία της νηστείας και η τήρησή της σήμερα, 2. Οι σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας με όλον τον χριστιανικό κόσμο, 3. Η αυτονομία και ο τρόπος διακήρυξής της, 4. Η ορθόδοξη διασπορά 5. Το μυστήριο του γάμου και τα εμπόδιά του, 6. Η αποστολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο, 7. Η εγκύκλιος, με περισσότερες θεολογικές πινελιές και 8. Το μήνυμα που συνθέτει τις εργασίες της Συνόδου, δίνοντάς τους μια πιο προφητική πυκνότητα με έναν τρόπο που η εκκλησία προτίθεται να απευθυνθεί άμεσα στον κόσμο.

Προφανώς και μερικοί σκόπελοι κωλυσιέργησαν τις εργασίες της Συνόδου. Δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε, πρώτον διότι η ιδέα μιας «τέλειας» Συνόδου είναι μια χίμαιρα και, δεύτερον, επειδή η συνάθροιση σε Σύνοδο βρίσκεται στην καρδιά της εκκλησιαστικής ζωής, με ό,τι αντιφατικό μπορεί να επιφέρει η ζωή. Μία Σύνοδος, πόσο μάλλον μια Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, αποτελεί πάντα μια πρόκληση για την ενότητα!

Μερικές Εκκλησίες αποφάσισαν να μην παραστούν και ακύρωσαν τη συμμετοχή τους την τελευταία στιγμή, ενώ οι προετοιμασίες είχαν ήδη δρομολογηθεί και ήταν απλώς αδύνατον να αντιστραφούν.